MERAKLISINA - KURAMSAL FİZİK
Uzunluk:283 Tweet
Meraklısına Bilim - Kurumsal Fizik
Yazan: Bohringerstein (@bohringerstein)
Uzunluk: 283 Tweet
1.Genel göreliliğin uzay-zaman modeli, eşdeğerlik ilkesinin matematiksel formülizasyonundan doğan ve çarpıklaşabilen geometrik bir ağdır. pic.twitter.com/Uqkx5wcfJR— Bohringerstein (@bohringerstein) 20 Şubat 2017
2. Çarpık (bükülmüş) uzay-zaman dokusu soyut bir kavramdır, ancak öne sürdüğü geometrik yapı gözlem ve deneylerle tam uyum içindedir.— Bohringerstein (@bohringerstein) 20 Şubat 2017
3. Çok uzun bir zincir olacak. O yüzden hiç acele etmeden gitmek istiyorum. Önce işe eşdeğerlik ilkesi nedir? ile başlayalım.— Bohringerstein (@bohringerstein) 20 Şubat 2017
4. Önce tanım yapalım sonra detayına bakarız. Bu ilke der ki; kütleçekim dediğimiz kuvvet ile ivmeli hareket birbirinden ayırt edilemez.— Bohringerstein (@bohringerstein) 20 Şubat 2017
5. Bakın dikkat edin, bunlar aynı şeydir demiyorum; birbirinden ayırt edilemez diyorum. Nasıl mı?— Bohringerstein (@bohringerstein) 20 Şubat 2017
6. Bakın resimdeki minik şirin şey kütleçekimin bütün kuvvetini sırtında hisseden bir bebek. pic.twitter.com/Gej02hFBvm— Bohringerstein (@bohringerstein) 20 Şubat 2017
7. Bebek bu kuvveti "hissetmektedir". Bebek kendi ağırlığının "farkındadır". Buraya kadar Okey.— Bohringerstein (@bohringerstein) 20 Şubat 2017
8. Şimdi kütleçekimi olmayan bir ortam düşünelim. Burası yıldızlardan ve herşeyden uzak boş bir uzay olsun.— Bohringerstein (@bohringerstein) 20 Şubat 2017
9. Şimdi bebeğimiz bu boş ve kütleçekimsiz uzayda hızlanarak hareket eden bir aracın koltuğunda sırt üstü uzanıyor olsun. pic.twitter.com/3OhFzOJr8w— Bohringerstein (@bohringerstein) 20 Şubat 2017
10. Yine sırtında bir kuvvet ya da başka bir deyişle ağırlığını hissedermiydi?— Bohringerstein (@bohringerstein) 20 Şubat 2017
Bildiniz. Hisseder...
11. Günlük hayatta da hepimiz bu benzerliği hissediyoruz. Uçak kalkış için hızlanırken sırtınız koltuğa yapışır ve baskı hissedersiniz.— Bohringerstein (@bohringerstein) 20 Şubat 2017
12. Ya da asansör yukarı çıkmak üzere hareketlendiği ilk anda ayak tabanlarınızda kendi ağırlığınızdan biraz daha fazla yük hissedersiniz.— Bohringerstein (@bohringerstein) 20 Şubat 2017
13. Şimdi sıkı durun: Bu etkiler ivmeli hareket&eylemsizlik işbirliğinin kütleçekimini "taklit etmesidir"!— Bohringerstein (@bohringerstein) 20 Şubat 2017
14. Einstein'in 8 yıl boyunca geceli gündüzlü çalışıp genel görelilikle meyvesini veren çalışmasının temel çıkış noktası işte budur!— Bohringerstein (@bohringerstein) 20 Şubat 2017
15. Gelin biraz daha hissedelim içimizde, sezgilerimiz iyice kavrasın şu taklit etme meselesini yani "eşdeğerliği".— Bohringerstein (@bohringerstein) 20 Şubat 2017
16. Aslı ismindeki astronotumuz bir roketin içinde ve terazinin üzerinde kalkışı bekliyor olsun. Şimdi çok komik şeyler olacak sıkı durun.— Bohringerstein (@bohringerstein) 20 Şubat 2017
17. Terazi 65 kg gösteriyor. Yani Aslı 65 kg. Kule Aslı'ya bir eşek şakası yapmaya karar veriyor.— Bohringerstein (@bohringerstein) 20 Şubat 2017
18. Kule erken kalkış yapmak ve Aslı'ya çaktırmadan roketi uzaya çıkarmak istiyor. Ama nasıl olacak? Aslı bunu fark edecektir?— Bohringerstein (@bohringerstein) 20 Şubat 2017
19. Şöyle ki, az önce gördüğünüz üzere roket harekete başladığı anda terazideki değer 65kg'i geçecek ve Aslı havalandığını sezecek!— Bohringerstein (@bohringerstein) 20 Şubat 2017
20. Aslı'ya çaktırmadan yani terazideki değeri oynatmadan bu eşek şakasını hayata geçirmenin bir yolu var mı?— Bohringerstein (@bohringerstein) 20 Şubat 2017
Üçüncü bölümde görüşmek üzere.— Bohringerstein (@bohringerstein) 20 Şubat 2017
21. Hatırlatma; Aslı dışarıyı göremiyor, hareket ettiğini anlamasinin tek yolu terazideki değer.Roket hiç titreşmeyecek ve ses de duymayacak— Bohringerstein (@bohringerstein) 20 Şubat 2017
22. Kuledeki görevli yörünge mekanikçisi Asım, duruma zekice bir çözüm yolu buluyor. Çözüme geçmeden önce şunları hatırlayalım.— Bohringerstein (@bohringerstein) 20 Şubat 2017
23. Yerden yukarıya doğru çıktıkça (dünyanın merkezinden uzaklaştıkça) yerçekimi kuvveti azalır. Azalma miktarı hesaplanabilirdir.— Bohringerstein (@bohringerstein) 20 Şubat 2017
24. Yerçekim kuvvetindeki azalma miktarını telafi edecek (ya da taklit edecek de diyebiliriz) ivmeli hareket vardır ve hesaplanabilirdir.— Bohringerstein (@bohringerstein) 20 Şubat 2017
25. İşte Asım'ın teklifi: Roketi önce nerdeyse sıfıra yakın bir ivmeyle kalkış yaptıralım (ki terazideki 65kg değeri artmasın) +— Bohringerstein (@bohringerstein) 20 Şubat 2017
26.Roket yavaşça yükselirken yerçekimi azalacağı için bu azalan miktarı telafi edecek şekilde roketin ivmesini hassas bir şekilde arttıralım— Bohringerstein (@bohringerstein) 20 Şubat 2017
27. Ancak hesaplamalar öyle hassas olmalı ki, şayet ivme olması gereken değerden biraz fazla olacak olsa terazideki değer 65 kg'ı geçer; +— Bohringerstein (@bohringerstein) 20 Şubat 2017
28.Birazcık az olsa 65kg'in altına düşer ve Aslı hareket ettiğini anlar.Ekip bu planı beğenir, uygulamaya geçilir.Birazdan döneceğiz Aslı'ya— Bohringerstein (@bohringerstein) 20 Şubat 2017
29. Yeni nesil asansörler bi harika. İçine biniyorsunuz, ister aşağı inin ister yukarı çıkın hiçbir şekilde size hareketi hissettirmiyor.— Bohringerstein (@bohringerstein) 20 Şubat 2017
30. Eski tip asansörleri ise bilirsiniz, yukarı çıkacaksanız hareket başladığı anda ayağınızın altında artan bir baskı hissedersiniz.— Bohringerstein (@bohringerstein) 20 Şubat 2017
31. Aşağı inecekseniz, hareket başladığında anlık bir hafifleme duygusu hissedersiniz. Şimdi Asım'ın zekice planını anlamış olmalısınız!— Bohringerstein (@bohringerstein) 20 Şubat 2017
32. Asım son teknoloji asansör örneğindeki gibi "kontrollü bir ivme" yaratarak Aslı'nın hareketten habersiz olmasını sağlamak istiyor!— Bohringerstein (@bohringerstein) 20 Şubat 2017
33. Hesaplamalar yapılıyor, ardından— Bohringerstein (@bohringerstein) 20 Şubat 2017
10-9-8.......3-2-1.... ve kalkış....
34. Aslı'nın içinde bulunduğu roket atmosferi terk etmiş, artık giderek dünyanın kütleçekimini daha az hissetmeye başlamıştır.— Bohringerstein (@bohringerstein) 20 Şubat 2017
35. Ancak ivmesi giderek artmaktadır. Aksi halde azalan yerçekim kuvveti terazideki değerin birden düşmesine neden olacak.— Bohringerstein (@bohringerstein) 20 Şubat 2017
36.Aslı Jüpiter yolundayken Kuleye sorar:— Bohringerstein (@bohringerstein) 20 Şubat 2017
Kule artık kalksak mı? Daha ne kadar bekleyeceğiz?😄😄😄
37. Eş değerlik ilkesini öğrendik. Demek ki ivmeli hareket kütleçekimini taklit ediyor. Dolayısıyla bu durumdaki bir kişi için yapılacak+— Bohringerstein (@bohringerstein) 20 Şubat 2017
38. Deneyler sonucu değiştirmeyecektir. Yani ister gerçek kütleçekimine maruz kalsın, ister ivmeli hareket etsin, deney sonucu aynı olur.— Bohringerstein (@bohringerstein) 20 Şubat 2017
39. Einstein buradan yola çıkarak "MADEM ÖYLE, BEN HAREKET ÜZERİNDEN İLERLEYEREK KÜTLEÇEKİMİN MEKANİZMASINI AYDINLATAYIM!" dedi.— Bohringerstein (@bohringerstein) 20 Şubat 2017
40. Ama aynı şey değiller demiştik değil mi? Evet değiller ama sonuçları aynı. https://t.co/IeOaffcG1F— Bohringerstein (@bohringerstein) 20 Şubat 2017
41. Bilimsel yöntem şüpheci ve eleştireldir. Ben hiçbir zaman bunu içime tam sindiremedim. Yanlış demiyorum ama hâlâ Newton'un +— Bohringerstein (@bohringerstein) 20 Şubat 2017
42. "Okuyucularımın değerlendirmesine bırakıyorum" dediği KÜTLEÇEKİMİN MEKANİZMASININ GİZEMİ Einstein ile muğlaklığını bir nebze aştı ama+— Bohringerstein (@bohringerstein) 20 Şubat 2017
43. Bana göre hâlâ muğlaklık devam ediyor. Evet, Newton'un çekim anlayışı güneş ortadan kalktığı anda dünya bunu hisseder diyor ve Einstein+— Bohringerstein (@bohringerstein) 20 Şubat 2017
44. "Hayır hemen hissedilmez, yaklaşık 8 dakika geçmelidir" diyerek devrim yaratıyor olsa da (tabi başka önemli noktalar da var) ++— Bohringerstein (@bohringerstein) 20 Şubat 2017
45. Hareketi kütleçekimine dönüştürme fikri devrimsel, dahice ama hâlâ kütleçekim mekanizmasi tam olarak aydınlatılmış değil.— Bohringerstein (@bohringerstein) 20 Şubat 2017
46. Graviton diye kuramsal bir parçacık arıyoruz. Kütleçekim kuvvetinin taşıyıcı bozonu. Madem kütleçekim geometrik bir çarpıklıktır, +— Bohringerstein (@bohringerstein) 20 Şubat 2017
47. Yani madem kütleçekim bir uzay-zaman deformasyonunundan ibarettir, o hâlde neden bir parçacık arıyoruz?— Bohringerstein (@bohringerstein) 20 Şubat 2017
48. Cevap "doğanın bütün kuvvetlerini tek bir çatı altında toplamak, yani tek bir doğa kuvvetini tanımlamak".Her kuvvetin bir parçacığı var+— Bohringerstein (@bohringerstein) 20 Şubat 2017
49. madem, (Mesela elektromanyetik kuvvetinki fotondur) o halde kutlecekim kuvvetinin de olmalıdır. E hani bu kuvvet bir illüzyondu? Yani+— Bohringerstein (@bohringerstein) 20 Şubat 2017
50. E hani aslında kütleçekim diye bir kuvvet yoktu, aslında o kuvvet bükülmüş uzay-zamanin bizde öyle bir his yaratması idi?— Bohringerstein (@bohringerstein) 20 Şubat 2017
Dördüncü bölümde Einstein'i ivmeli hareketten çarpık uzay-zaman fikrine götüren yolda yürüyeceğiz.— Bohringerstein (@bohringerstein) 20 Şubat 2017
51. Zincirimizin bundan sonraki kısmını konuya İlgi düzeyi ortalama seviyede olan kişiler için anlaşılabilir olmayı daha fazla dikkate+— Bohringerstein (@bohringerstein) 21 Şubat 2017
52. Alarak düzenlemeye karar verdim. Malum, konumuz her kesimden okuyucunun dikkatini çekmeyi başarmak zorunda.— Bohringerstein (@bohringerstein) 21 Şubat 2017
53. Bu yüzden baştan anlaşalım, zincir sayısı 200-300'leri bulabilir. Bu sakın gözünüzü korkutmasın, aksine size çoğu insanı korkutan +— Bohringerstein (@bohringerstein) 21 Şubat 2017
54. Evrenin temel inceliklerine ait konuları orta-üst duzeyde öğrenmeyi vaad ediyorum. Evet, nerde kalmıştık?— Bohringerstein (@bohringerstein) 21 Şubat 2017
55. Şimdi, bükülmüş bir uzay-zaman tasvirine gidebilmek için bilmemiz gereken şeyler var önce bunları ayrı ayrı inceleyelim.— Bohringerstein (@bohringerstein) 21 Şubat 2017
56. Öncelik sıramız şöyle;— Bohringerstein (@bohringerstein) 21 Şubat 2017
a) Neden 4 boyut?
b) Özel görelilik kuramı
b) Öklid geometrisi ve yetersizlikleri
c) Riemann geometrisi
57. Bunları hallettikten sonra artık bükülmüş uzay-zaman tasvirini ve anlamını kavramak çok daha kolay olacak, ve bu işi bağlamış olacağız.— Bohringerstein (@bohringerstein) 21 Şubat 2017
Beşinci bölümde Neden 4 boyut? sorusuyla kurdeleyi keseceğiz.— Bohringerstein (@bohringerstein) 21 Şubat 2017
58. Neden 4 boyut?Aslında biliyor musunuz öyle özel bir nedeni yok. Gözlemleyebildiğimiz,üzerinde deneyler yapıp birbiriyle tutarlı görünen+— Bohringerstein (@bohringerstein) 22 Şubat 2017
59. Sonuçlara ulaşmamızı sağlayan evrenimiz için 4 boyut bir çok şeyi tanımlamak için yeterli.— Bohringerstein (@bohringerstein) 22 Şubat 2017
60. Nokta boyutsuz, doğru tek boyut, yüzey (alan) 2 boyut, hacim ise 3 boyutludur. Hepsini ölçebiliyoruz değil mi? pic.twitter.com/rFOu3d3X5t— Bohringerstein (@bohringerstein) 22 Şubat 2017
61. İşte basit mantık bu. "Gözlemleyebildiğimiz Evrende" bulunan her şey için 3 uzamsal boyut yeterlidir, tutarlıdır.— Bohringerstein (@bohringerstein) 22 Şubat 2017
62. Peki daha fazla uzamsal boyut olabilir mi? Olabilir, hatta bunu tasavvur bile edebiliyoruz ancak gözlem ve ölçümlerimizin konusu olamaz.— Bohringerstein (@bohringerstein) 22 Şubat 2017
63. Bu videoda ekstra uzamsal boyutlari nasıl tasavvur edebileceğinizi görebilirsiniz. https://t.co/vc06EMYDYC— Bohringerstein (@bohringerstein) 22 Şubat 2017
64. Belki uzak bir gelecekte, -hâlâ yaşıyor olursak- evrende şu anda ölçüm ve gözlemlerimize konu ol(a)mayan boyutlar açılabilir de.— Bohringerstein (@bohringerstein) 22 Şubat 2017
65. Nasıl yani? Şöyle ki, bu "gizlenmiş boyutlar" evrenin genişlemesiyle birlikte ölçümlenebilir hale gelebilirler.— Bohringerstein (@bohringerstein) 22 Şubat 2017
66. Zaten bu ekstra gizli boyutlar -şimdilik- bayağı utangaç olduklarından miniminnacık'ların dünyasında işbaşında oldukları düşünülüyor.— Bohringerstein (@bohringerstein) 22 Şubat 2017
67. Peki 4.boyut ne? Zaman. Zamanı boyut olarak düşünüyoruz çünkü o da bir "tanımlayan".— Bohringerstein (@bohringerstein) 22 Şubat 2017
68. Bir top her zaman aynı top değildir. Hiçbirşey hiçbir zaman kendisi değildir. İşte bu, durumu açıklıyor.— Bohringerstein (@bohringerstein) 22 Şubat 2017
69. Şayet her şey her zaman aynı kalsaydı, (sonsuz geçmişten sonsuz geleceğe) zaman ihtiyacımız olmazdı değil mi?— Bohringerstein (@bohringerstein) 22 Şubat 2017
70. Zamanı diğer 3 boyutla birlikte ele almak zorundamıyız peki? Ayrı ayrı düşünemezmiyiz?— Bohringerstein (@bohringerstein) 22 Şubat 2017
71. Yaklaşık 3 bin yıl boyunca zaten bunu yaptık. Sonra -20.yy başlarında- herşey değişti; birşey farkettik, bunlar kesinlikle bir bütündü.— Bohringerstein (@bohringerstein) 22 Şubat 2017
Sonraki bölümde Hermann Minkowski ve Albert Einstein ile birlikte Boyutlardan Özel Görelilik kuramına sıçrayacağız. Hoşçakalın.— Bohringerstein (@bohringerstein) 22 Şubat 2017
72. Aşağıdaki çizimi inceleyelim. A, B, C ve D; 4 şehirdir.A ile B şehri aynı doğrultudalar.Yani 3D'grafikten bakarsanız "z ekseni üzerinde" pic.twitter.com/h9CtbqrRbV— Bohringerstein (@bohringerstein) 22 Şubat 2017
73. Arabamla A şehrinden B şehrine gitmek istiyorum. Yani 100km yol gideceğim. Dikkat ettiyseniz sadece "Z EKSENİ BOYUNCA" hareket ettim. pic.twitter.com/f6rKz27qYf— Bohringerstein (@bohringerstein) 22 Şubat 2017
74. Hızım saatte 100km olsun. Kaç saatte varacağım B'ye? Çok basit oldu soru farkındayım: 1 saat...— Bohringerstein (@bohringerstein) 22 Şubat 2017
75. Şimdi A şehrine geri dönelim ve bu kez C şehrine gidelim. Kırmızı yolu takip ediyoruz doğru mu? pic.twitter.com/RWV0CEweRh— Bohringerstein (@bohringerstein) 22 Şubat 2017
76. Peki şunu farkettiniz mi;B'ye giderken sadece Z ekseninde hareket etmek yeterliyken C'ye gidebilmek için aynı miktarda z eksenine +— Bohringerstein (@bohringerstein) 22 Şubat 2017
77. ek olarak biraz da x ekseninde hareket ettik. Hızımız yine 100 km ama yolumuz birazcık uzadığından biraz geç varıyoruz. pic.twitter.com/rDVolfLFZs— Bohringerstein (@bohringerstein) 22 Şubat 2017
78. A-C arası yolculuk süresi 100+m olsun. (Hesap kargaşasina girmeyelim) Şimdi tekrar A'ya dönelim ve bu kez yine aynı hızla D şehrine+— Bohringerstein (@bohringerstein) 22 Şubat 2017
79. doğru yol alalım. Dikkat ettiyseniz D şehri B ve C gibi deniz seviyesinde değil, rakımı var yani deniz seviyesinden yüksek.— Bohringerstein (@bohringerstein) 22 Şubat 2017
80. A'dan D'ye yolculuğumuzu mavi hat ile gösterdim. Şimdi dikkat ettiyseniz ki size güveniyorum; ettiniz de; hareketimiz hem z ekseni+ pic.twitter.com/44q2CocCMz— Bohringerstein (@bohringerstein) 22 Şubat 2017
81. Hem x ekseni hem de y ekseninde gerçekleşti! Çünkü hareketimizin bir kısmı bu kez de yukarı çıkmak için harcandı!— Bohringerstein (@bohringerstein) 22 Şubat 2017
82. Yolculuk süremiz ilk iki yolculuğa göre biraz daha uzadı değil mi? İlk yolculuk 1 saat, ikincisi 1+m saat, üçüncüsü 1+m+n saat sürdü!— Bohringerstein (@bohringerstein) 22 Şubat 2017
83. Hızımız hep aynı iken, şehirlere farklı sürelerde varmamızın sebebine siz "YOLU UZATTIK" diyorsunuz değil mi? Evet yanlış yok bunda.— Bohringerstein (@bohringerstein) 22 Şubat 2017
84. Ben ise şunu söylüyorum (ki zihinsel sıçrama için hazirlanin diye söylüyorum);— Bohringerstein (@bohringerstein) 22 Şubat 2017
Hareketin, boyutlar arasındaki paylaşım miktarı arttıkça+
85. Varış zamanı uzar! İlk yolculuk sadece Z ekseninde idi ama C'ye giderken birazcık z ekseninden"hareket çalarak" bunu x eksenine harcadık pic.twitter.com/mTmvGrsLfz— Bohringerstein (@bohringerstein) 22 Şubat 2017
86. O halde şunu söyleyebilirmiyiz; D'ye gidebilmek için z ekseninden birazcık daha "hareket çalarak" bunu y eksenine harcadık!😉— Bohringerstein (@bohringerstein) 22 Şubat 2017
87. Peki sizce biz bu hareket çalmalarinin bedelini nasıl ödedik? TABİ Kİ HER DEFASINDA BİRAZ DAHA ZAMANDAN KAYBEDEREK!!! ⚡⚡⚡— Bohringerstein (@bohringerstein) 22 Şubat 2017
88. Burada mola, bir sonraki bölümde zihinsel sıçrama yapacaksınız, hiçbir şey asla eskisi gibi olmayacak...Lütfen son bölüm anlaşılmadiysa+— Bohringerstein (@bohringerstein) 22 Şubat 2017
89. Tekrar tekrar okuyun inceleyiniz. Çizimler bana aittir, yalın ve basit olmasına gayret ettim.— Bohringerstein (@bohringerstein) 22 Şubat 2017
Görüşmek üzere😊
90. Düzeltme; 78 no'lu Tweet de yolculuk süresi 100+m değil, 1+m olmalı. Dikkatli okurların gözünden kaçmamış olmalı.— Bohringerstein (@bohringerstein) 22 Şubat 2017
Teşekkürler.
91. Yeni bölüme geçmeden yukarıdaki şehirlerarası yolculuk olayını farkli bir açıdan biraz daha somut hale getirmek istiyorum.— Bohringerstein (@bohringerstein) 22 Şubat 2017
92. Eğimsiz düz bir yolda Kuzey istikametinde yürüdüğümüzü varsayalım. Hareketimiz bu haliyle tek boyutta olacaktır. (Öyle varsayalım)— Bohringerstein (@bohringerstein) 22 Şubat 2017
93. Şayet hafif sağa açı yaparak aynı hızda yürümeye devam edersek ne olur? Evet aynen sizin gibi düşünüyorum; artık hem Kuzey'e hem de+— Bohringerstein (@bohringerstein) 22 Şubat 2017
94. Bir parça Doğuya doğru hareket etmiş oluyorum yani hareketim iki boyutta gerçekleşiyor; kuzey ve doğu. Tabi bu durum şuna mal oluyor;+— Bohringerstein (@bohringerstein) 22 Şubat 2017
95. Kuzey boyutundaki hareketim biraz azalıyor, ve bu azalma doğu istikametine aktarılıyor. Peki şimdi bu doğrultuda iken yol rampa yukarı+— Bohringerstein (@bohringerstein) 22 Şubat 2017
96. Çıkarsa ne olur? Evet, bu kez hem Kuzey'e hem Doğuya hem de Yukarıya doğru hareket etmiş oluyorum yani 3 boyutta!— Bohringerstein (@bohringerstein) 22 Şubat 2017
97. Tabi yukarı çıkmanın maliyeti bu kez hem Kuzey'den hem de Doğu'dan hareket çalmamı gerektiriyor!😉— Bohringerstein (@bohringerstein) 22 Şubat 2017
98. Sonraki bölüm için dediğim gibi; hazırlıklı olun... Bütün nöronlarınızın tam kapasite glikoz yakmasını isteyeceğim😊😉— Bohringerstein (@bohringerstein) 22 Şubat 2017
99. Uzay ve zaman konusunda hepimiz çok ketumuzdur; zamanın tik-tak'ları ve uzay figürü kutsal bir statikliğe sahiptir imgelemimizde.— Bohringerstein (@bohringerstein) 22 Şubat 2017
100. Bu tabiatımızın bir gereği belki de. Şekle girmeye, işlenip değiştirilmeye isteksiz soğuk bir demir parçası gibi uzay-zaman algımız.— Bohringerstein (@bohringerstein) 22 Şubat 2017
101. Durum böyle iken, ben bu soğuk demir parçasına "gerçek şeklini" vermek istiyorsam şayet onu ısıtmam gerekir.— Bohringerstein (@bohringerstein) 22 Şubat 2017
102. Bu uzayip giden zincirin esas konusunu ele almak için (genel görelilik/uzay-zamanın deformasyonu) şu anda demiri hâlâ ısıtma sürecinde+— Bohringerstein (@bohringerstein) 22 Şubat 2017
103.+Olduğumu tekrardan hatırlatmak istiyorum.Bu ısınma süreci olmadan soğuk demiri yani yerleşmiş algıları bir çırpıda değiştirmem imkansız— Bohringerstein (@bohringerstein) 22 Şubat 2017
104. O yüzden rahat olun, herşey nakış gibi işleniyor buna emin olabilirsiniz. Bana güvenin.Bol glikoz alın, yarın lazım olacak.😊— Bohringerstein (@bohringerstein) 22 Şubat 2017
Hoşçakalın
105. Aşağıdaki F1 aracı bir Mercedes. Yarış için hazır, garajında bekliyor. Peki sizce bu araba bu resme göre hareketsiz midir? pic.twitter.com/73x5ovUHeG— Bohringerstein (@bohringerstein) 23 Şubat 2017
106. Şimdi ben diyorum ki; bu araba aslında HAREKETLİDİR, sadece uzayda (mekanda) bir HIZI yoktur..— Bohringerstein (@bohringerstein) 23 Şubat 2017
107. Nasıl yani? Nasıl bir arabanın hızı olmadığı halde (dünyanın bağıl hızını ihmal ediniz) hareketli olabiliyor?— Bohringerstein (@bohringerstein) 23 Şubat 2017
108. Cevap basit aslında.. "Araba zamanda hareket ediyor...." Mesela biz de zamanda hareket ediyoruz yani yaşlanıyoruz değil mi?— Bohringerstein (@bohringerstein) 23 Şubat 2017
109. Arabamız garajdan çıksın ve yarış başlasın. Aracımız şu anda harekete ek olarak bir hıza sahip doğru mu? pic.twitter.com/IcvMIc0BRM— Bohringerstein (@bohringerstein) 23 Şubat 2017
110. Derin nefes alın şimdi. Bu araç pistte (3 uzamsal boyut) hareket etmeye başladığında zamandaki hareketi yavaşlamaya başlıyor.— Bohringerstein (@bohringerstein) 23 Şubat 2017
111. Hatırlayın, yukarıdaki şehirlerarası yolculuk ve yürüyüş örneklerinde hareketi bir boyuttan diğerine aktarabiliyordum.— Bohringerstein (@bohringerstein) 23 Şubat 2017
112. Panik yok, kavrayacaksiniz merak etmeyin. Şimdi size 10 birimlik hareket limiti veriyorum ve size şunu söylüyorum;— Bohringerstein (@bohringerstein) 23 Şubat 2017
113. İsterseniz hareketsiz kalın ve 10 birimlik hareketin tamamını zamanda harcayın (yani tam gaz yaşlanın) ya istersiniz bu hareketten +— Bohringerstein (@bohringerstein) 23 Şubat 2017
114. 1 birim alıp hıza dönüştürün. Bu durumda zamanda 9birim hareket ederken uzayda 1birim hareket etmiş olacaksınız yani hız kazanacaksınız— Bohringerstein (@bohringerstein) 23 Şubat 2017
115. Hareket limitinizin (10 birim) ne kadarını hıza çevirirseniz o kadar hızlanırsınız ve karşılığında zamanda o kadar yavaşlarsınız— Bohringerstein (@bohringerstein) 23 Şubat 2017
116. 10 birim hareketin tamamını hıza çevirmek demek, zamanda hareketsiz kalmak anlamına geliyor farkettiniz mi?— Bohringerstein (@bohringerstein) 23 Şubat 2017
117. Buradaki mantık yukarıdaki şehirlerarası yolculuk ve yürüyüş örneklerindeki mantık ile aynı. Zaman da bir boyuttur, ondan ne kadar+— Bohringerstein (@bohringerstein) 23 Şubat 2017
118. saparsaniz, bu hareketin diğer boyutlara (yani uzamsal x,y,z boyutları) o kadar fazla paylaştırılacağı anlamına gelir.— Bohringerstein (@bohringerstein) 23 Şubat 2017
119. Burada yaptığımız, uzay ve zamanın birbirinden "ayrık" olmadığını anlatmaya çalışmaktır. Aracınızla ana yoldan tali yola sapmak +— Bohringerstein (@bohringerstein) 23 Şubat 2017
120. Kadar anlaşılır bir konudur bu, aslında zamanda da "ana yoldan tali yollara saparsınız"!!!— Bohringerstein (@bohringerstein) 23 Şubat 2017
121. Zamanın ne kadar geniş bir ana yol ya da ne kadar dar bir tali yol olacağı uzayda ne kadar hızlı hareket ettiğinizle ilgilidir👈— Bohringerstein (@bohringerstein) 23 Şubat 2017
122. Şayet koltuğunuzda oturup çay içiyorsanız (dünyayı hareketsiz varsayın) zamanda ana yolda son hız yaşlanıyorsunuz demektir.— Bohringerstein (@bohringerstein) 23 Şubat 2017
123. Kalkıp parkta gezinti yapmaya karar verip ayağa kalktığınız anda zamanın ana yolundan tali yola sapiyorsunuz. Koşmaya mı başladınız?+— Bohringerstein (@bohringerstein) 23 Şubat 2017
124. Tali yoldan sokağa sapiyorsunuz ve zamandaki hareketiniz daha da yavaşlıyor. Uçağa mi bindiniz? Sokaktan patikaya giriyor ve +— Bohringerstein (@bohringerstein) 23 Şubat 2017
125. Ve dolayısıyla zamanda biraz daha yavaşlıyorsunuz. Ama karşılığında uzayda (x,y,z) giderek hızlanmış oluyoruz değil mi?— Bohringerstein (@bohringerstein) 23 Şubat 2017
126. Şimdi rahatlayabilirsiniz. Merak etmeyin herşey yoluna girecek, kafanızdaki fırtınanın farkındayım. Biraz daha sabır.— Bohringerstein (@bohringerstein) 23 Şubat 2017
127. "Bundan böyle ne kendi başına zaman, ne de kendi başına uzay var, ikisinin birlikteliği kutlu olsun... "— Bohringerstein (@bohringerstein) 23 Şubat 2017
Hermann Minkowski
128. Sonraki bölümde neden uzayzamanda (oh be, artık bitişik yazabiliyoruz😊) hareketin bir limiti olmak zorunda ona bakacağız.— Bohringerstein (@bohringerstein) 23 Şubat 2017
129. Uzayzaman boyutlarından yelken açtık, artık Özel Görelilik kuramının sularında tam yol yüzmeye başlayabiliriz.https://t.co/PPJMQqeLnp— Bohringerstein (@bohringerstein) 23 Şubat 2017
130. Einstein bu işe giriştiğinde şunu hayal etmişti; bir ışık fotonunun üzerine binersem evren bana nasıl görünür?— Bohringerstein (@bohringerstein) 23 Şubat 2017
131. Ben sizden bunu hayal etmenizi istemeyeceğim.Başka birşey yapacağız, ki neden evrende hareketin bir limiti olmak zorunda, anlayabilelim— Bohringerstein (@bohringerstein) 23 Şubat 2017
132. Hareketin tamamı uzayda olsaydı yani zamanda hareketsiz olsaydık Evren nasıl görünürdü ve yine hareketin tamamı zamanda olsaydı +— Bohringerstein (@bohringerstein) 23 Şubat 2017
133. Yani evrende mutlak bir hareketsizlik durumunda olsaydık Evren nasıl görünürdü?— Bohringerstein (@bohringerstein) 23 Şubat 2017
134. Şayet şu anda başınızdan aşağı kaynar sular döküldüyse, tüyleriniz diken diken olduysa ne demek istediğimi kavradınız demektir.— Bohringerstein (@bohringerstein) 23 Şubat 2017
135. Ara... Sonra hareketin neden limiti olduğunu belki siz bana anlatmış olursunuz, ne dersiniz?😉— Bohringerstein (@bohringerstein) 23 Şubat 2017
136. 133no'lu twit de, mutlak hareketsizlikten kasıt uzamsal hareketin hiç olmadığı, hareketin tamamının zamana aktarıldığı anlaşılsın.— Bohringerstein (@bohringerstein) 23 Şubat 2017
137. Başlıyoruz. Birkaç twit sonra zihinsel olarak bir level daha atlayacağız.— Bohringerstein (@bohringerstein) 23 Şubat 2017
138. Şayet hareketimin tamamı uzayda olsaydı (hız) zamandaki hareketim sıfır olacak, her şey aynı hızda biryerlere savrulacak+— Bohringerstein (@bohringerstein) 23 Şubat 2017
139. Ama her şey aynı hızla hareket ettiğinden birbirine göre hep aynı konumda olacak, zamanda akmadığı için donmuş bir evren görecektik.— Bohringerstein (@bohringerstein) 23 Şubat 2017
140.Şayet bütün hareketim bu kez zamanda olsaydı,herşey olduğu yerde kalakalacak(zaman hiç hız vermeyecek), yine donmuş bir evren görecektik— Bohringerstein (@bohringerstein) 23 Şubat 2017
141. Yani her iki durumda da karşımıza donmuş bir evren resmi çıkmakta. Karşımızda devinen, genişleyen bir evren olduğuna göre+— Bohringerstein (@bohringerstein) 23 Şubat 2017
142. Demek ki boyutlar arasında BİR LİMİTİ OLAN VE TRANSFER EDİLEBİLEN BİR SABİT VAR!— Bohringerstein (@bohringerstein) 23 Şubat 2017
143. Bu ışık hızıdır... (c) pic.twitter.com/ODbfJI8u4i— Bohringerstein (@bohringerstein) 23 Şubat 2017
144. Hepimiz ışık hızında hareket ediyoruz aslında. Duruyorsak bunun tamamı zamanda harcanıyor, hareket etmeye başlarsak +— Bohringerstein (@bohringerstein) 23 Şubat 2017
145. Zamanda hareketimiz yavaşlar ve bu azalmaya karşılık uzayda "hızlanmaya" başlarız...— Bohringerstein (@bohringerstein) 23 Şubat 2017
146. Ne zamana kadar? Zaman transfer edecek "c" kalmayana kadar.. Zaten bu durumda da, siz "c" hızı ile yol alıyor olursunuz; "YAŞLANMADAN"— Bohringerstein (@bohringerstein) 23 Şubat 2017
147. İşte artık kafanızdaki zaman kavramı böyle birşey olmalı. Lastik gibi, esnek...— Bohringerstein (@bohringerstein) 23 Şubat 2017
Sonraki bölümde görüşmek üzere😊 pic.twitter.com/mqDP6VjUKE
148. Parantezin içi; "Uzay hiç hız vermeyecek" olacak. Yani uzayda hareketsiziz bütün hareket zamanda..https://t.co/0LIf6ezV2o— Bohringerstein (@bohringerstein) 23 Şubat 2017
149. Son bölümü -çok kısa- tekrar özetlemek istiyorum. Buraları pekiştirerek gitmek gerekiyor.— Bohringerstein (@bohringerstein) 23 Şubat 2017
150. Bütün bileşenleri için hareketin tamamının zamanda geçtiği yani zamanın ışık hızında geçtiği evreni DONMUŞ halde görürdük.— Bohringerstein (@bohringerstein) 23 Şubat 2017
151. Çünkü bileşenleri bir gözlemci olarak sonsuza dek oldukları gibi görürdük (oldukları yerde çakılı kalmış halde)— Bohringerstein (@bohringerstein) 23 Şubat 2017
152. Şayet bütün bileşenler uzayda ışık hızında hareket ediyorsa yani zamandaki hareketleri sıfırsa, yine evreni DONMUŞ halde görürdük.— Bohringerstein (@bohringerstein) 23 Şubat 2017
153. Diyeceksiniz ki zaman yoksa nasıl uzayda ışık hızında hareketten bahsedebiliriz? Zaten evreni DONMUŞ halde görmemizin sebebi de bu!— Bohringerstein (@bohringerstein) 23 Şubat 2017
154. Bu paradokstan kurtulmanın yolu, hareketin (c) zaman ve mekan arasında bölüşülmesinden geçer.— Bohringerstein (@bohringerstein) 23 Şubat 2017
155. Başka bir deyişle, evreni sahnesi donmuş bir film olmaktan çıkarıp filmi yeniden oynatmanın yolu hareketi bütün boyutlara dağıtmaktır.— Bohringerstein (@bohringerstein) 23 Şubat 2017
156. Filmin oynatma hızı, herkes için farklı farklıdır. Çünkü herkes bağıl (göreli) hareket halindedir. Yani; ben koltuğunda oturan bir+— Bohringerstein (@bohringerstein) 23 Şubat 2017
157. adam olarak örneğin filmi x4 hızla izliyorumdur,sen hızla giden bi uzay gemisindesindir x2 hızla izliyorsundur (zaman senin için yavaş)— Bohringerstein (@bohringerstein) 23 Şubat 2017
158.Evet nereye geldik biliyor musunuz? Özel Göreliliğin tam kalbine: EŞ ZAMANLILIĞIN GÖRELİLİĞİ— Bohringerstein (@bohringerstein) 23 Şubat 2017
Harika iş çıkardınız,şimdi biraz dinlenin..
159. Eş zamanlılık görelidir. Aslı ve Asım'a dönelim. Aslı'nın içinde bulunduğu roketin yakıtı tükendi ve artık ivmelenme olmadığından +— Bohringerstein (@bohringerstein) 24 Şubat 2017
160. Yapay kütleçekimi ortadan kalkıyor ve Aslı ayaklarının yerden (teraziden) kesildiğini farkediyor. Şok olmakta haklı.— Bohringerstein (@bohringerstein) 24 Şubat 2017
161. Derhal Asım'ı arıyor ve kendisi için yapılan sinsi planı öğreniyor. Ama iş işten geçmiş vaziyette.— Bohringerstein (@bohringerstein) 24 Şubat 2017
162. Yolculuktan önce Asım ve Aslı'nın kollarında eş zamanlı ayarlanmış iki kol saati vardı. İnanılmaz hassas bir saat bunlar.— Bohringerstein (@bohringerstein) 24 Şubat 2017
163. Şans bu ya, tam Asım (Dünya) ile Aslı'nın (uzayin uzak bir yeri) ortasında bir yerde bir yıldız Süpernova ile patlıyor.— Bohringerstein (@bohringerstein) 24 Şubat 2017
164. Patlamadan yayılan güçlü kozmik ışınlar hem Asım'a hem de Aslı'ya aynı anda mı ulaşır?— Bohringerstein (@bohringerstein) 24 Şubat 2017
165. Normalde aynı anda ulaşması gerek çünkü patlama tam ikisinin ortasında meydana geldi. (İkisinin de patlama noktasına göre bağıl +— Bohringerstein (@bohringerstein) 24 Şubat 2017
166. +Hızlarını eşit kabul edelim). Bunu anlamanın yolu Asım ve Aslı patlamayı gördükleri anda saatlerini durdurmalarini+— Bohringerstein (@bohringerstein) 24 Şubat 2017
167. +ve saatleri karşılaştırmak üzere Aslı'nın Asım'ın yanına dönmesini gerektirir. E hadi biz de öyle yapalım o zaman?— Bohringerstein (@bohringerstein) 24 Şubat 2017
168. Aaaa bi dakika, Aslı'nın yakıtı bitmişti ama değil mi? Neyse ya sorun değil, yedek bir Metalik Hidrojen deposu varmış onu kullanalım 😉— Bohringerstein (@bohringerstein) 24 Şubat 2017
169. Neyse işte uzun bir yolculuktan sonra Aslı dünyaya gelir.(Bu yolculuk Aslı'nın saatini etkilemez çünkü saati durdurmuştu hatırlarsanız)— Bohringerstein (@bohringerstein) 24 Şubat 2017
170. Aslı ilk iş olarak Asım'ın yanına gider vee.. (burasını size bırakıp ben işin bilimsel kısmıyla devam edeceğim😀)— Bohringerstein (@bohringerstein) 24 Şubat 2017
171.Asım,Aslı'nın gönlünü alır👏 Laf arasında Asım gökyüzünde büyük bir parlaklık (Süpernova) gördüğünü söyler. Aslı aynı şeyi kendisinin de+— Bohringerstein (@bohringerstein) 24 Şubat 2017
172. Gördüğünü hatta tam o anda saatini durdurduğunu söyler. Asım "Aaa ne tesadüf ben de durdurmuştum" der. Hadi karşılaştıralım..— Bohringerstein (@bohringerstein) 24 Şubat 2017
173. Asım'ın saati 24/02/2067 17:01:44 iken Aslı'nın ki 24/02/2067 13:57:10 göstermektedir. Asım'ın içine bir kurt düşer.— Bohringerstein (@bohringerstein) 24 Şubat 2017
174. Çok ince bir hesaplama ile patlamadan sonra ışığın kendilerine ulaşırken eşit yol katettiğini görür. O halde neden Aslı'nın saati +— Bohringerstein (@bohringerstein) 24 Şubat 2017
175. Bu anı daha geri bir zamanda olmuş gibi göstermektedir? Cevabı tahmin ediyorsunuz aslında ama ben bunu esas yere bağlayacağım dikkat!— Bohringerstein (@bohringerstein) 24 Şubat 2017
176.Aslı'nın saati geride çünkü yolculuğu esnasında zaman onun için yavaşladı. Ancak"patlamayı gördüklerinde" aslında her ikisi gerçektende+— Bohringerstein (@bohringerstein) 24 Şubat 2017
177. Aynı anda gördüler zaten, burada bir sıkıntı yok. Asıl sıkıntı YILDIZ PATLADIĞI ANDA DAHA IŞIK ASLI VE ASIM'A DOĞRU HENÜZ YOLA+— Bohringerstein (@bohringerstein) 24 Şubat 2017
178. ÇIKMIŞKEN, ASLI HAREKET HALİNDE OLDUĞU İÇİN SAATİ ASIM'A GÖRE BİRAZ GERİDE OLDUĞUNDAN "PATLAMA ANI" HER İKİSİ İÇİN "AYNI AN" DEĞİLDİR.— Bohringerstein (@bohringerstein) 24 Şubat 2017
179. Einstein'in beynindeki çalkalanmayi şu anda siz de yaşamaktasiniz. Ama geçecek bana güvenin. Sonraki bölümde görüşmek üzere.— Bohringerstein (@bohringerstein) 24 Şubat 2017
180. Buraya kadar, eskiden bir beton kadar sert olan uzayzaman algınızı tahminimce oyun hamuruna çevirmiş olmam gerekiyor.— Bohringerstein (@bohringerstein) 24 Şubat 2017
181. Şimdi lütfen şu videoyu izleyiniz üzerine konuşacağız çünkü.https://t.co/8valaTY0Pc— Bohringerstein (@bohringerstein) 24 Şubat 2017
182. Bu videoda ağırçekim olan sahneyle (zamanın yavaş işlediği kişiler)bu sahnenin içinde görece oldukça hızla hareket eden güneş gözlüklü+— Bohringerstein (@bohringerstein) 24 Şubat 2017
183. Adam aynı sahne içinde olabilir mi? Mantıklı mıdır?— Bohringerstein (@bohringerstein) 24 Şubat 2017
184. İşte size cevap; aynı uzayzamani paylaştığımız kişilerle aynı zaman akış hızına sahip oluruz. Yani sahne mantıksız.— Bohringerstein (@bohringerstein) 24 Şubat 2017
185. Ama bu iki sahneyi ayrı ayrı ele alırsak mantıklıdır yani uzayzamanin bir yerlerinde aşırı yavaş bir yaşam sürerken+— Bohringerstein (@bohringerstein) 24 Şubat 2017
186. Başka bir yerlerinde oldukça hızlı yaşamamız mümkündür. KİLİT NOKTA BUNLARİN ÜST ÜSTE ÇAKIŞTIRILAMAYACAĞIDIR.— Bohringerstein (@bohringerstein) 24 Şubat 2017
187. Şimdi birbirlerine göre göreli hareket hâlinde olan yani zaman akış hızları farklı olan kişiler için standart bir olayı inceleyelim.— Bohringerstein (@bohringerstein) 24 Şubat 2017
188. Bunun için yine Aslı ve Asım'ın yardımına ihtiyacımız var. Şimdi bu ikisi müthiş bir sudoku bulmacası hastası olsun.— Bohringerstein (@bohringerstein) 24 Şubat 2017
189. O kadar hastalar ki birbirleriyle bu konuda yarış halindeler ancak birbirlerine üstünlük kuramayacak kadar da iyiler. Aynı bulmacayı+— Bohringerstein (@bohringerstein) 24 Şubat 2017
190. Aynı anda bitiriyorlar hep.Şimdi ellerine aynı bulmacayı verip Aslı'yı tekrar geldiği yere; uzaya hem de çok büyük bir hızla fırlatalım— Bohringerstein (@bohringerstein) 24 Şubat 2017
191. Öyle hızlı ki Aslı, saati Asım'a göre 3 kat yavaş işliyor. Asım bulmacasını 2 dakikada bitiriyor. Aslı kaç dakikada bitirir?— Bohringerstein (@bohringerstein) 24 Şubat 2017
192. Bravo. 3 katı sürede yani 6 dakikada bitirir ama bu Aslı'nın Asım'a kaybettiği anlamına gelmez!!!— Bohringerstein (@bohringerstein) 24 Şubat 2017
193. Aslı'nın içinde bulunduğu uzayzaman herşeyi yavaşlatmış halde, sadece bulmaca mı? Dünya iken 15 dakika süren kahvaltı+— Bohringerstein (@bohringerstein) 24 Şubat 2017
194. Şimdi tam 45 dakika sürüyor! Asım Aslı'nın yanında olsaydi o da 3 kat yavaşlardi ve şartlar eşitlenirdi! Demek ki şartlar "senkronize"+— Bohringerstein (@bohringerstein) 24 Şubat 2017
195. edilirse, aslında hâlâ aynı hızda bulmaca çözüyor, aynı hızda yiyip içiyorlar!👈— Bohringerstein (@bohringerstein) 24 Şubat 2017
196. Bu da demektir ki, Asım 70 yıllık hayatında ne yaşamışsa Aslı'da 210 yıllık hayatını BENZER DOLULUKTA YAŞAYACAK!!😊👈👏— Bohringerstein (@bohringerstein) 24 Şubat 2017
197. Not: Aslı'nın saati Asım'a göre 3 kat yavaş demek Asım için 2 dakika geçerken Aslı için 6 dakika geçer demek. Yani 40 saniye değil.— Bohringerstein (@bohringerstein) 24 Şubat 2017
198. Dikkatli okuyalım lütfen, burada hata yok.— Bohringerstein (@bohringerstein) 24 Şubat 2017
199. Burada kilit nokta referans olarak Asım'ın saatini baz almamız 😉 Yani; Asım 2 dakikada sudoku'yu bitiriken Aslı Asım'ın saatine göre+— Bohringerstein (@bohringerstein) 24 Şubat 2017
200. 6 dakikada bitiriyor. Zaten Aslı için herşey yavaşladığı için o kendi saatinin bile normal işlediğini zannediyor! Şimdi ışıklar yandı?— Bohringerstein (@bohringerstein) 24 Şubat 2017
201. Sezgilerinizi kullanın; Asım 20 yıl çalışsın ve emekli olsun. Asım Aslı'nın emekli olmasını daha 40 yıl bekleyecek (60-20=40)— Bohringerstein (@bohringerstein) 24 Şubat 2017
202. Aslı emekli olup döndüğünde Asım sizlere ömür...— Bohringerstein (@bohringerstein) 24 Şubat 2017
Anlaşıyoruz şimdi değil mi??😊
203. Özel görelilik denizinde yeterince yüzdük, demir atıp karaya çıkalım; ÖKLİDYEN GEOMETRİhttps://t.co/PPJMQqeLnp— Bohringerstein (@bohringerstein) 24 Şubat 2017
204. Uzayzaman algımız -ve tabi kendisi de- artık şekil verilebilir bir oyun hamuru kıvamında. Hamura nasıl şekil verirsiniz?— Bohringerstein (@bohringerstein) 27 Şubat 2017
205. Tabi ki hamur kalıplarıyla. Einstein'in kafasındaki uzayzaman formunu öklid'in geometrik kalıplarıyla şekillendirmek imkansızdır.— Bohringerstein (@bohringerstein) 27 Şubat 2017
206. Aşağıda öklid geometrisinin bazi postulatlari var. 6. ve 7. postulalar büyük sıkıntı yaratmaktadır. pic.twitter.com/ikPKU4CCqb— Bohringerstein (@bohringerstein) 27 Şubat 2017
207. Örneğin bir üçgenin iç açıları toplamı 180°midir her zaman? Cevap düz bir yüzeyde (2D) ise evet. pic.twitter.com/yq97o8f5Xb— Bohringerstein (@bohringerstein) 27 Şubat 2017
208. Pozitif eğimli bir yüzeye (küre) çizilen üçgenin iç açıları toplamı 180°den büyüktür. Negatif eğimlide ise küçüktür. pic.twitter.com/9wcK2zPIJi— Bohringerstein (@bohringerstein) 27 Şubat 2017
209. Gerçek dünyada -ve evrende- EĞRİLİK vardır, sonsuza dek dümdüz gidemezsiniz. İşte Öklid'in defosu burada ortaya çıkıyor. pic.twitter.com/OtchzBoPYG— Bohringerstein (@bohringerstein) 27 Şubat 2017
210. Bakın aşağıdaki hiperbolik Lobachevski uzayinda bir doğruya dışındaki bir noktadan iki doğru çizilmiş. Öklid iflas. pic.twitter.com/Ld3Opw2jWW— Bohringerstein (@bohringerstein) 27 Şubat 2017
211. Lobachevski uzayinda bir doğruya dışındaki bir noktadan sonsuz tane paralel çizebiliriz. Size eğri gibi görünüyor olabilir, ama lütfen+— Bohringerstein (@bohringerstein) 27 Şubat 2017
212. Kendinizi yüzey üzerinde tam çizgi üzerinde hayal edip çizgi boyunca ufka baktığınızı hayal edin, o zaman doğru olarak algılayacaksiniz— Bohringerstein (@bohringerstein) 27 Şubat 2017
213. Riemann'in pozitif eğimli (küresel) yüzeyinde ise bir doğruya dışındaki bir noktadan tek bir doğru bile çizilemez. pic.twitter.com/2kkedXBQmY— Bohringerstein (@bohringerstein) 27 Şubat 2017
214. İki karınca arasındaki mesafe bir öklid uzayinda sonsuza kadar aynı kalabilir, Riemann uzayinda ise aynı şekilde yürüseler bile+ pic.twitter.com/BmqztpMqwK— Bohringerstein (@bohringerstein) 27 Şubat 2017
215. Eninde sonunda birbirleriyle yollari kesişirken, Lobachevski uzayinda aksine sürekli uzaklaşırlar.— Bohringerstein (@bohringerstein) 27 Şubat 2017
216. Öklid geometrisi şekillendirilebilir esnek bir uzayzaman dokusu için iflas halindedir. Einstein bunun farkındaydı.— Bohringerstein (@bohringerstein) 27 Şubat 2017
217. Bana Einstein'in en büyük şansı nedir diye sorsanız, Riemann, Lobachevski ve Minkovski gibi Matematik dehalarının kendisinden önce+— Bohringerstein (@bohringerstein) 27 Şubat 2017
218. Genel görelilik kuramının geometrik zeminini atmış olmalarıydı. Eğer onlar olmasaydı, Einstein bu kadar verimli olamazdı.— Bohringerstein (@bohringerstein) 27 Şubat 2017
219. Aşağıdaki şekil üzerinde herşey daha belirgin hale gelmekte. pic.twitter.com/pIPxuRQ5ux— Bohringerstein (@bohringerstein) 27 Şubat 2017
220. Uzayzaman içinde iki nokta arası kusursuz bir düzlem değildir. Bu yüzden düzlem geometrisi olan Öklid Error verir. Küre üzerindeki + pic.twitter.com/mX1vuQea8D— Bohringerstein (@bohringerstein) 27 Şubat 2017
221. CD noktaları küre yüzeyi üzerinde L çizgisi, kürenin içinde S çizgisi ile birleşebiliyor farkettinizmi? S'nin daha kısa olduğunu +— Bohringerstein (@bohringerstein) 27 Şubat 2017
222. da farketmişsinizdir.İşte burada kilit nokta, Uzayzamanda C'den D'ye yol alan bir şeyin her zaman L yolunu takip etmek zorunda kalmasi+— Bohringerstein (@bohringerstein) 27 Şubat 2017
223. Yani daha kısa olan S yolunu KULLANAMAMASİ gerçeğinin farkında varabilmektir. Çünkü her şey uzayzaman dokusu boyunca yol alır+— Bohringerstein (@bohringerstein) 27 Şubat 2017
224. Yani S yolu aslında hayali bir yoldur! Şimdi neden Öklid'in Error verdiğini anlıyor musunuz? Çünkü eğrilik ilişkisinde postulatlari +— Bohringerstein (@bohringerstein) 27 Şubat 2017
225. +Çöküyor! Aynı şey negatif eğriliğe sahip uzayda da geçerli.Bakın EF yolu uzayda L üzerinden katedilebilmekte, hayali (ve kısa olan) S+ pic.twitter.com/WNrxFtjS9y— Bohringerstein (@bohringerstein) 27 Şubat 2017
226. +Yolu ise bizi uzayzaman dokusundan ayrılmak zorunda bıraktığından, (ki olamaz) pratikte imkansız soyut bir yol olmaktadır.— Bohringerstein (@bohringerstein) 27 Şubat 2017
227. Uzayzaman şekildeki 2D gibi her yöne eş özelliğe sahip olsaydı, öklid baş üstüne derdik. Ancak uzayzaman bir oyun hamuru!! Deforme + pic.twitter.com/qE0QMFz4WP— Bohringerstein (@bohringerstein) 27 Şubat 2017
228. Olabildiği için yeni bir geometriye yani yeni hamur kalıplarına ihtiyaç vardı. Ne olduğunu artık biliyorsunuz.— Bohringerstein (@bohringerstein) 27 Şubat 2017
229. Artık son düzlüğe girdiğimizi söyleyebiliriz.Bu noktadan sonra neden hareketin (ve dolayli olarak kütleçekimin) eğri bir uzay ilişkisi+— Bohringerstein (@bohringerstein) 28 Şubat 2017
230. +Gerektirdiğini öğrendiklerimizi uygulamaya geçirerek farkedecek, ve mutlu sona adım atacağız. Haydi yapalım artık şunu😉— Bohringerstein (@bohringerstein) 28 Şubat 2017
231. Aşağıdaki bisiklet jantının tam göbeğinde bir karınca var (el sallıyor bakın😊) Şimdi jantı döndürmeye başlayalım. pic.twitter.com/E4gTENFlES— Bohringerstein (@bohringerstein) 28 Şubat 2017
232. Karınca -mil üzerinden yürüyerek- jant göbeğinden çerçeveye doğru hareket etmeye başladı.— Bohringerstein (@bohringerstein) 28 Şubat 2017
233. Düşünmenizi istediğim şey karıncanın yürüme hızı değil, hatta o hep sabit olsun. Şunu düşünelim: göbekten çerçeveye doğru ilerledikçe+— Bohringerstein (@bohringerstein) 28 Şubat 2017
234. Karıncanın DÖNME HIZI nasıl değişir? Evet Evet, haklısınız çekinmeden söyleyin; ARTAR 👈👍— Bohringerstein (@bohringerstein) 28 Şubat 2017
235. Uzman okurlar için söylemek gerekirse karıncanın açısal hızı sabit iken çizgisel hızı artmaktadır. (Jantın dönme hızı sabit)— Bohringerstein (@bohringerstein) 28 Şubat 2017
236.Peki hız arttıkça karıncanın kolundaki saat nasıl değişir? Tahmin ettiğinizi biliyorum; görselle destekleyelim; Bakın bakalım. pic.twitter.com/v4zdVvBsnA— Bohringerstein (@bohringerstein) 28 Şubat 2017
237. Clock-3, referans saati. Karınca göbekten harekete başladığı anda saat Clock-1'i gösteriyor yani referans saat ile aynı, senkronize.— Bohringerstein (@bohringerstein) 28 Şubat 2017
238. Karınca jant çerçevesine vardığı anda kolundaki saate bakıyor; Clock-2.— Bohringerstein (@bohringerstein) 28 Şubat 2017
Sanki birazcık geri mi kalmış ne? pic.twitter.com/9jl73kzNzn
239. Açıklama şu (ve sizin de bildiğiniz) karınca giderek hızlandı ve saati giderek yavaşladı. Bu doğru. Bir şey daha var ama karıncanın+— Bohringerstein (@bohringerstein) 28 Şubat 2017
240. İvmeside (birim zamanda hız değişimi) zaman içinde arttı. Çünkü çerçeveye yaklaştıkça hızı daha da artıyordu.— Bohringerstein (@bohringerstein) 28 Şubat 2017
241. Şimdi sizden şunu istiyorum; 240 no'lu twitten "İVMELİ HAREKET İLE ZAMANIN AKIŞI ARASINDA BAĞLANTI VAR" anafikrini çıkarınız.— Bohringerstein (@bohringerstein) 28 Şubat 2017
242. Peki jantın fiziksel yapısında bir değişim olur mu? Yani jantın çap veya çevre uzunluğu değişir mi?— Bohringerstein (@bohringerstein) 28 Şubat 2017
243. Evet var.— Bohringerstein (@bohringerstein) 28 Şubat 2017
Hadi ya nasıl var?
"Jantın çapı değişmez iken, çerçeve uzunluğu artar."
Durun enseyi karartmayin hemen, açıklayayim!
244. Jantla birlikte hareket halinde olan bir ölçüm aletinin hareket doğrultusunda boyu kısalır ve dolayısı ile çerçeve uzunluğu artar.— Bohringerstein (@bohringerstein) 28 Şubat 2017
245. Bu şuna benzer, aslında 1metre sandığınız terzi metresi gerçekte 90cm ise ve siz bunun farkında değilseniz, gerçek 90 metrelik kumaş+— Bohringerstein (@bohringerstein) 28 Şubat 2017
246. +satmanız imkansızdır. Siz metrenizi 90 defa kumaşa gerip kumaşı kestiğinizde müşteriye bunu 90metre olarak satsanizda+— Bohringerstein (@bohringerstein) 28 Şubat 2017
247. Gerçekte müşteriye satılan kumaş 90germe x 90cm =8100 cm= 81 metre olacaktır.— Bohringerstein (@bohringerstein) 28 Şubat 2017
248. Bu özel görelilik efekti Lorentz büzülmesi olarak bilinir. Özel görelilik konusunda bu efektin detaylarına girmememin sebebi+— Bohringerstein (@bohringerstein) 28 Şubat 2017
249. Zaten eşzamanlılık konusu yeterince bizi zorlamış iken bir de bu konuyla iyice kafa karışıklığına neden olmamak istememdi.— Bohringerstein (@bohringerstein) 28 Şubat 2017
250. Şimdi şu noktaya tekrar dikkat çekmek istiyorum; jantın çapını değiştirmeden nasıl olurda çevresini değiştirebiliriz?— Bohringerstein (@bohringerstein) 28 Şubat 2017
251. Yani aynı çapta daha geniş bir çerçeveye sahip jant yapabilmek için pi sayısını manipüle etmemiz gerekmez mi?— Bohringerstein (@bohringerstein) 28 Şubat 2017
252. Zaten biz de aynen onu yapacağız. Kusura bakma pi sayısı. Seni tanımlayan Babil ve Mısırlılar utansın.— Bohringerstein (@bohringerstein) 28 Şubat 2017
253. Çevresinin çapına oranını pi sayısından büyük olan bir çember ancak negatif eğriliğe sahip bir uzayda tanımlanabilir👍 pic.twitter.com/hG4mitNcQk— Bohringerstein (@bohringerstein) 28 Şubat 2017
254. İkinci anafikrimiz şu; "İVMELİ HAREKETİN SONUÇLARINI ANCAK EĞRİ BİR UZAYDA FORMÜLİZE EDİLEBİLİRİZ" 👈— Bohringerstein (@bohringerstein) 28 Şubat 2017
255. Dinlenin güzel insanlar, son fırça darbelerini atacağız bundan sonra resmimize. Güzel oluyor emin olun.— Bohringerstein (@bohringerstein) 28 Şubat 2017
256. 241 ve 254 no'lu twitlerdeki anafikri harmanlayalım şimdi;— Bohringerstein (@bohringerstein) 28 Şubat 2017
"İVMELİ HAREKET ZAMANDA VE UZAYDA BÜKÜLMEYİ GEREKTİRİR"
İşte bu 👈👍
257. Şimdi sırtınızı koltuklarınıza yaslayıp kemerlerinizi bağlayın; yukarıdaki anafikirden "İVMELİ HAREKETİ" çıkarıp yerine "KÜTLEÇEKİM" +— Bohringerstein (@bohringerstein) 28 Şubat 2017
258. +Kelimesini yazacağım. Beni kim durdurabilir? Bunu yapamazsın diyenler zincirin en başındaki bebek ve asansör örneklerini tekrar +— Bohringerstein (@bohringerstein) 28 Şubat 2017
259. "KÜTLEÇEKİM, ZAMANDA VE UZAYDA BÜKÜLMEYİ GEREKTİRİR"— Bohringerstein (@bohringerstein) 28 Şubat 2017
Haydi hayırlı uğurlu olsun.
260. Bunun diğer anlamı, kütle olan yerde zaman ve uzay bükülür demektir. İnterstellar izleyenler bilirler, karadelik yoğun kütlesinden+— Bohringerstein (@bohringerstein) 28 Şubat 2017
261. Dolayı uzayzamanı öyle bir büküyordu ki, (zaman genişlemesi) yörüngesindeki 1 dakika, gezegende aylara denk geliyordu.— Bohringerstein (@bohringerstein) 28 Şubat 2017
262. Kütlesi olan herşey uzayzamanı büker, çarpıtır. Siz de dahil. Ancak bu miktarın 0, virgülünden sonraki sıfır sayısı buraya sığmaz.— Bohringerstein (@bohringerstein) 28 Şubat 2017
263. Sonraki bölümde deneysel sonuçları inceleyeceğiz, hem de başka bir yerde bulamayacağınız bana ait çizimlerle.— Bohringerstein (@bohringerstein) 28 Şubat 2017
Hoşçakalın😊
264. Einstein bana göre gelmiş geçmiş en büyük kuramsal fizikçidir. Ancak bilim dehanız ile değil, deney ve gözlem sonuçlarıyla ilgilenir.— Bohringerstein (@bohringerstein) 28 Şubat 2017
265. Eğer kütle Einstein'in dediği gibi uzayzamanı gerçekten büküyorsa,bunun bir alametinin olması gerekir. O alamet yakınlarda bir yerdeydi— Bohringerstein (@bohringerstein) 28 Şubat 2017
266.Evet, o güneşti.Güneş muazzam kütlesiyle uzayzamanı büküyor olmalıydı. Hatta Einstein bu bükülme açısını bile teorik olacak hesaplamıştı— Bohringerstein (@bohringerstein) 28 Şubat 2017
267. Hesaplamalar güneşin yüzeyini tabiri caizse "yalayıp geçen" bir yıldızın ışığının 1,75 arksaniyelik sapma yapacağını gösteriyordu. pic.twitter.com/4KAIxYdhSa— Bohringerstein (@bohringerstein) 28 Şubat 2017
268. Işık uzayzamanı takip ettiğine ve uzay-zaman bükülmüş olduğuna göre ışıkta bükülmüş bir yol izlenmeliydi, bu gayet anlaşılır bir şey.— Bohringerstein (@bohringerstein) 28 Şubat 2017
269. O yüzdendir ki, gerçek konumu A olan bir yıldızdan bükülerek gelen ışığa baktığımızda yıldızı B noktasındaymış gibi görürüz. pic.twitter.com/A7JuSM7FPz— Bohringerstein (@bohringerstein) 28 Şubat 2017
270.O halde işlem çok basitti, uzayzaman bükülüyorsa yıldızın gerçek konumu ile bizim gördüğümüz konumu arasında Eisntein'de öngördüğü gibi+— Bohringerstein (@bohringerstein) 28 Şubat 2017
271. Bir "sapma açısı" olmalıydı. İşlem basitti tamam ama güneş varken yıldızları nasıl görecektik?— Bohringerstein (@bohringerstein) 28 Şubat 2017
272. Onun da kolayı vardı, (bilimde çare tükenir mi?😊) GÜNEŞ TUTULMASI ESNASINDA GÖZLEM YAPMAK 👈— Bohringerstein (@bohringerstein) 28 Şubat 2017
273. 1913'te ortaya atılan Genel Görelilik kuramini sinamak üzere izleyen yıllarda Dünyanın farklı yerlerinde farklı tarihlerde yapılan +— Bohringerstein (@bohringerstein) 28 Şubat 2017
274. Güneş tutulmasına ait sayısız fotoğraf incelendi. Resme bakın. Tutulma yokken (yani yıldız A konumundayken) C referans yıldızıyla + pic.twitter.com/Dr5ihCwc6h— Bohringerstein (@bohringerstein) 28 Şubat 2017
275. daha büyük bir açı yaparken, tutulma esnasında yıldızımız artık B noktasında görüneceğinden referans yıldızıyla yaptığı açı daralır. 👈— Bohringerstein (@bohringerstein) 28 Şubat 2017
276. Yani tutulma yokken Alfa (geniş açı) tutulma esnasında Beta (dar açı) oluşmalıdır. Gerçekten de yillarca yapılan titiz gözlem ve+ pic.twitter.com/qn5rpZIHb5— Bohringerstein (@bohringerstein) 28 Şubat 2017
277. İncelemeler böyle bir sapmanın olduğunu ortaya koydu. Einstein haklı çıkmıştı. Genel Görelilik artık en yüksek perdeden dünyaya +— Bohringerstein (@bohringerstein) 28 Şubat 2017
278. Haykırılabilirdi.. Bilim dünyası çalkalandı, yer yerinden oynadı ama 1.dünya savaşı yıllarına denk gelme talihsizliği yaşayan bu +— Bohringerstein (@bohringerstein) 28 Şubat 2017
279. İnanılmaz kuram, yine de dalga dalga yayıldı, ve evrene bakışımızı kökünden sarstı.— Bohringerstein (@bohringerstein) 28 Şubat 2017
280. Teşekkür faslına gelebiliriz. Kahramanlarımız Aslı ile Asım'a, minik şirin bebeğimize, F1aracına (😊) ve herşeyden önemlisi +— Bohringerstein (@bohringerstein) 28 Şubat 2017
281. Yoğun ilgi ve merakını yönelten siz değerli güzel insanlara sonsuz teşekkürler... Bitişi "o" yapacak.— Bohringerstein (@bohringerstein) 28 Şubat 2017
282. "Mantık sizi A noktasından B noktasına götürür, Hayalgücü ise her yere"...— Bohringerstein (@bohringerstein) 28 Şubat 2017
Albert Einstein (1879-1955) pic.twitter.com/6puJZO9Ee6
283....................---SON---......................— Bohringerstein (@bohringerstein) 28 Şubat 2017
MERAKLISINA - KURAMSAL FİZİK
Reviewed by Unknown
on
15:58
Rating:
Reviewed by Unknown
on
15:58
Rating:
YORUM YAZMAYA NE DERSİN?